A/r/tografide Oluş Yaratma

A/r/tografide Oluş Yaratma

A/r/tografik araştırma süreci ve bu sürecin içerdiği “oluş” hali yaşam temelli adına performatiflik denilen bir uygulamayla ve kuramsal çerçevesi ile yapılanmaktadır.

1. “Oluş” Kavramı ve Kimliğin Göçebeliği

  • • “Oluş”un durağan olmayan, sürekli dönüşen doğası, sanatçı/araştırmacı/öğrenen-öğreten kimliklerinin iç içe geçmesiyle birlikte var olması Deleuze’un “becoming” kavramıyla da yakından örtüşmektedir.
  • • “Kimliğin göçebeliğine dayalı sorgulayıcılık” kavramı araştırmacının kimliğinin sabitlenmemesi, sürece göre şekillenmesi oldukça çağdaş ve sürdürülebilir sorgulama içeren bir yaklaşım sunmaktadır.

2. A/r/tografi ile Yaşamın İç İçe Geçmesi

  • Sanatın yaşamla, araştırmanın ise sanatsal süreçle iç içe geçmesi fikri, “yaşayan araştırma” vurgusunu içerir
  • “Araştırmayı yaşamak” ifadesiyle araştırmacının yalnızca dışarıdan gözlemleyen değil, dönüşen bir özne olması gerektiği öne çıkar.

3. Gerçek Yaşam Uzantıları: Mekân ve Hafıza

  • A/r/tografik araştırmada otobiyografik, otoetnografik, öznel tarih, kamusal alan pedagojisi, sosyal etkileşim dinamikleri gibi birçok yansıtma biçimi karşımıza çıkmaktadır. O nedenle mekan, zaman, süreç, obje, kavram temelinde oluş yaratmak ve bu oluşa ilişkin öznel ilişkiler kurmak yaşayan sorgulamaya dayalı performatifliği güçlendirir. Araştırmacı kimi zaman geçmişle yüzleşerek, kimi zaman sanatsal üretimlerini mekânsal eleştiri ile ortaya koyarak kimi zaman hafıza mekânı kurgusu oluşturarak, kimi zaman topluluk açılımları gerçekleştirerek, kimi zaman ise sosyal, politik, kültürel bağlamlar ile sorgulamayı genişleterek performatif adımlar yapılandırmaktadır.
  • Bu noktada Foucault’nun “heterotopya” kavramı da tartışmaya açılabilir. A/r/tografik araştırmada sabit bir kimliğin ötesine geçen “araştırmacının çoklu kimliği” olgusu

4. A/r/tografide Metafor ve Metonimi Arasındaki Oyun

  • Gerçeklik ve benzeşimler, gerçek görünüm ve gölge, temsili anlamlar ve öz anlamlar arası ilişkide de sorgulamalar yapmak olasıdır. Metafor ve Metonimi arasında birebir ilişki, zıtlık, çelişki, uyum/uzlaşma, karşı çıkış olabilmektedir. Metafor ve Metonimi arasında ilişkisel sorgulamaya zemin hazırlayan her bir etkileşim araştırmacıların araştırmadaki yaratıcı sorgulama eylemini güçlendirmektedir.
  • Bu anlamda araştırmacı sanatsal üretimleri hem bireysel hem kolektif hafızayı sorgulayarak gerçekleştirmekte, öğrenen/öğreten eylemselliği ile olgunlaştırmakta, araştırma kurgusu ile de genişletmekte ve kimliğindeki dönüşümleri araştırma dinamiği içinde yorumlamaktadır.
  • A/r/tografik yaklaşımın pedagojik etkisi bireyler açısından özgürleşme süreci oluştururken kimlik dönüşümleri ve yaratıcı düşünme becerilerini güçlendirmektedir.
  • A/r/tografiye dayalı sanatsal performatiflik bağlamındaki yansıtma biçimleri araştırmanın sürdürülebilirliğini sağlayan temel yapıtaşıdır.
  • Araştırmacı kimliğin ise tüm bu süreçleri bütüncül, ilişkisel, rizomatik ve post-yapısal bakış açısı ile ortaya koyacak argümanları kurgulaması söz konusudur.


Anahtar Sözcükler: artografik araştırma süreci, performatiflik, öğrenen-öğreten kimlikleri, çağdaş ve sürdürülebilir sorgulama, A/r/tografik yaklaşımın pedagojik etkisi